Αν κάνετε μια βόλτα στο YouTube για να παρακολουθήσετε αθλητικά γεγονότα από το παρελθόν, ένα από τα πρώτα πράγματα
που θα παρατηρήσετε είναι η διαφορά της ταχύτητας που είχαν οι αθλητές του τότε σε σχέση με τους σημερινούς. Μάλιστα, όσο πιο παλιό είναι το βίντεο, τόσο πιο έντονη γίνεται η διαφορά.
Και δε μιλάμε μόνο για τη κίνηση των αθλητών, αλλά και για τον ρυθμό του παιχνιδιού όταν πρόκειται για ομαδικά αθλήματα. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να το υποστηρίζει τόσο το σώμα όσο και το πνεύμα!
Γιατί ανεβαίνουν οι ταχύτητες των αθλημάτων;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος μέτρησης της ταχύτητας όλου του παιχνιδιού, όμως αυτό είναι δυνατόν μετρώντας κάποια επί μέρους χαρακτηριστικά όπως ο ρυθμός που γίνονται οι πάσες, η ταχύτητα που κινείται η ίδια η μπάλα ή ο μέσος όρος ταχύτητας των παικτών μέσα στο γήπεδο.
Αυξημένος ρυθμός πάσας μπορεί να παρατηρηθεί σε παιχνίδια που οι αθλητές κρατούν λιγότερο τη μπάλα στα πόδια τους, ψάχνοντας συνεχώς ελεύθερους συμπαίκτες για να βελτιώσουν τη κίνηση της ομάδας τους.
Οι υψηλότερες ταχύτητες μπάλας και μέσοι όροι κίνησης παικτών έχουν παρατηρηθεί σε αθλήματα γηπέδου όπως το αμερικάνικο φούτμπολ, το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ.
Η αύξηση της συνολικής δράσης των αθλημάτων έχει συμπαρασύρει και τις διακοπές στη ροή των αγώνων τις τελευταίες δεκαετίες. Για παράδειγμα, στους αγώνες του χόκεϊ επί πάγου και συγκεκριμένα σε αυτούς του NHL, πραγματοποιούνται περίπου 300 αλλαγές παικτών ανά ομάδα. Η διάρκεια κάθε αλλαγής, μειώθηκε κατά περίπου 7% στα 45 δευτερόλεπτα η κάθε μία σε διάστημα μιας περιόδου 10 ετών μέχρι και το 2010, καθώς το άθλημα γινόταν όλο και πιο γρήγορο!
Σε ορισμένα αθλήματα, τροποποιούν σκόπιμα και τους κανόνες με στόχο την αύξηση της ταχύτητας του παιχνιδιού και του σκορ που σημειώνεται σε αυτό, ανεβάζοντας το ενδιαφέρον του κοινού.
Εξάλλου, οι θεατές δηλώνουν ότι προτιμούν τα αθλήματα με γρήγορη δράση αλλά απολαμβάνουν παράλληλα και τα διαλείμματα, κάτι που κάνει ιδιαίτερα ευτυχείς τους διαφημιστές και τους μπουκ όπως αυτοί που αξιολογούνται από το //stoiximatikesetairies.pro/.
Τί γίνεται όμως με τη ταχύτητα στο ποδόσφαιρο;
Ύστερα από μελέτες σχετικά με τις ταχύτητες που παρατηρούνται στο ποδόσφαιρο και συγκεκριμένα στα Παγκόσμια Κύπελλα, διαπιστώθηκε πως ο ρυθμός ανταλλαγής πασών αλλά και η ταχύτητα της μπάλας αυξάνονται διαρκώς στα τελευταία τουρνουά τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών.
Οι μελέτες λοιπόν έδειξαν πως ο ρυθμός πάσας αυξήθηκε κατά 19% για τους άνδρες και 26% για τις γυναίκες στις εννέα πιο πρόσφατες διοργανώσεις. Η μέση ταχύτητα της μπάλας επίσης, αυξήθηκε κατά 7% στους άνδρες και 18% στις γυναίκες. Η αύξηση είναι εντυπωσιακή, ειδικά στις γυναίκες, οι οποίες έχουν βελτιώσει τη ταχύτητά τους πολύ πιο αισθητά από τους άνδρες συναδέλφους τους.
Τα οφέλη του γρήγορου και πιο επιθετικού παιχνιδιού
Η ανάγκη για μεγαλύτερες ταχύτητες προέρχεται από τα οφέλη που έχει το σκοράρισμα. Όταν μια ομάδα κινείται και κινεί περισσότερο και με ακρίβεια τη μπάλα μέσα στο γήπεδο, μειώνει το χρόνο που έχουν οι αντίπαλες ομάδες για να οργανωθούν αμυντικά κι έτσι επωφελείται από τους κενούς χώρους που δημιουργούνται κάνοντας τη δουλειά των επιθετικών πιο εύκολη.
Για παράδειγμα, οι γρηγορότερες πάσες στο μπάσκετ σημαίνουν και περισσότερες κατοχές οπότε και μεγαλύτερα σκορ. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στις περιπτώσεις κλεψίματος της μπάλας, όταν και η αντίπαλη άμυνα πιάνεται στον ύπνο και έρχονται μερικοί εύκολοι πόντοι.
Το γρήγορο παιχνίδι απαιτεί γρήγορες και ακριβείς αποφάσεις, όπως σωστό χρόνο κίνησης για να βρεθεί ο παίκτης στο σωστό σημείο του γηπέδου και να πάρει την πάσα ή για να παρασύρει τους πιο επικίνδυνους παίκτες της αντίπαλης ομάδας μακριά από τη δράση.
Τέτοιοι ρυθμοί παιχνιδιού απαιτούν τρομερά προσόντα από τους παίκτες και μάλιστα σε μεγάλη ταχύτητα και έχουν να κάνουν με το να δώσουν αλλά και να πάρουν τις πάσες με ακρίβεια. Η κίνηση επίσης στο γήπεδο δίχως τη μπάλα είναι ένα προσόν που κάθε σύγχρονος παίκτης πρέπει να έχει, σε άμυνα και επίθεση.
Η τέλεια φυσική κατάσταση είναι προφανώς προαπαιτούμενο για τα παραπάνω, ενώ και τα συνεχόμενα παιχνίδια είναι επίσης πολύ απαιτητικά ώστε να μπορούν οι αθλητές να έχουν γρήγορη αποκατάσταση και να αποφεύγουν τραυματισμούς.
Επιπλέον, στοιχεία τελευταίων μελετών δείχνουν πως οι αυξημένες ταχύτητες οδηγούν σε συνωστισμό μέσα στο γήπεδο, κάτι που μειώνει περισσότερο το περιθώριο αντίδρασης και απαιτεί ακόμα μεγαλύτερες ικανότητες από τους αθλητές.
Η ακρίβεια στη πάσα αλλά και ο ακριβής συγχρονισμός μεταξύ των παικτών σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι ζωτικής σημασίας. Ακόμα και η κίνηση δίχως τη μπάλα χρειάζεται τεράστια προσπάθεια στον σύγχρονο αθλητισμό. Αυτός είναι και ο λόγος που μεγάλο μέρος των προπονήσεων για τους επαγγελματίες αθλητές είναι πλέον αφιερωμένο σε ασκήσεις περιορισμένου χώρου, με σκοπό να βελτιωθεί η ικανότητά τους στις γρήγορες αποφάσεις με ακρίβεια.
Οι προπονητές της Αγγλικής Πρέμιερ Λιγκ απαιτούν από τους παίκτες τους ελάχιστη αποτελεσματικότητα στις πάσες της τάξης του 70%. Αυτό σημαίνει πως τουλάχιστον 7 στις 10 πάσες θα πρέπει να είναι επιτυχημένες και παρόλο που συνηθίζεται να λένε πως ο πασέρ είναι υπεύθυνος για την επιτυχία ή όχι της πάσας, η ευθύνη του παραλήπτη όλο και αυξάνεται τελευταία.
Η πάσα είναι τεράστιας σημασίας συστατικό του παιχνιδιού σε αθλήματα όπως το αμερικάνικο ποδόσφαιρο, με τους quarterbacks να θεωρούνται μακράν οι σημαντικότεροι παίκτες της κάθε ομάδας μέσα στο γήπεδο. Και αυτό γιατί είναι αυτοί που μοιράζουν τις πάσες προς την επίθεση, κρίνοντας τους αγώνες και τη πορεία της ομάδας τους σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Όμως υπάρχουν φορές που η ταχύτητα μπορεί και να αποδειχθεί μειονέκτημα
Το να εστιάζει μια ομάδα μόνιμα στη ταχύτητα μπορεί να αποτελεί ρίσκο, καθώς ενδέχεται να αφήνει χώρους στα μετόπισθεν, δίνοντας τη δυνατότητα στους αντιπάλους να αντεπιτεθούν εκμεταλλευόμενοι κάθε πιθανή λάθος μεταβίβαση μεταξύ των παικτών που μένουν “ψηλά” για παράδειγμα στο ποδόσφαιρο.
Αυτό κάνει την ανάγκη για σωστή διατήρηση του ρυθμού της ομάδας αλλά και το να ξέρει πότε να τρέξει και πότε να παίξει πιο σταθερά με σετ παιχνίδι επιτακτική. Αυτό είναι ένα ακόμη στοιχείο που οι προπονητές δουλεύουν στις προπονήσεις.
Ένας άλλος κίνδυνος από το γρήγορο παιχνίδι είναι οι αυξημένες πιθανότητες τραυματισμών που ελλοχεύουν. Και αυτό, γιατί η ενέργεια που βάζουν οι αθλητές στο παιχνίδι τους δημιουργεί μεγάλη πίεση στο σώμα τους και σε συνδυασμό με το πολύ απαιτητικό πρόγραμμα των ομάδων μπορεί να οδηγηθούν σε τραυματισμούς όλων των ειδών.
Η ξεκούραση μέσω του ροτέισον των ομάδων λοιπόν είναι πλέον επιτακτική ανάγκη, όμως όχι πάντα δυνατή, κάτι που δημιουργεί επιπλέον πονοκεφάλους στα προπονητικά τιμ.
Τι σημαίνουν όλα αυτά για το μέλλον του επαγγελματικού αθλητισμού;
Η διαρκώς αυξανόμενη ταχύτητα του αθλητισμού θα μπορούσε να έχει διάφορες επιπτώσεις στο μέλλον όσον αφορά στην ανεύρεση νέων ταλέντων αλλά και τη πρόσληψη νέων παικτών από τις ομάδες, μεταξύ άλλων.
Ο λόγος είναι πως εξαιτίας γενετικών περιορισμών, οι αθλητές δυσκολεύονται να βελτιώσουν περεταίρω τη ταχύτητά τους, τουλάχιστον σε σχέση με άλλα χαρακτηριστικά όπως η δύναμη και η αντοχή που απ’ ότι φαίνεται συνεχίζουν να εξελίσσονται. Αυτή η δυσκολία μπορεί να οδηγήσει τους σκάουτερς και γενικά τους υπεύθυνους επιλογής παικτών σε ένα σαφάρι ανεύρεσης γρήγορων αθλητών, υποσκελίζοντας άλλα ταλέντα ή φυσικά χαρακτηριστικά.
Όλα τα παραπάνω φαίνεται πως είναι ακόμα πιο έντονα στις γυναίκες. Σε ορισμένα αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, έχει παρατηρηθεί ραγδαία αύξηση της ταχύτητας των αθλητριών, αρκετά μεγαλύτερης από αυτή των ανδρών συναδέλφων τους.
Στη σχετικά σύντομη ιστορία του γυναικείου επαγγελματικού αθλητισμού, έχουν παρατηρηθεί τεράστιες αλλαγές στη ταχυδύναμη των αθλητριών. Ειδικά η εξέλιξη στη ταχύτητα είναι ιδιαιτέρως εντυπωσιακή, φέρνοντας τα γυναικεία αθλήματα όλο και πιο κοντά σε αυτά των ανδρών, με το τένις και το ποδόσφαιρο να πρωτοστατούν. Ως αποδείξεις έρχονται τα ολοένα και πιο μεγάλα συμβόλαια που επιτέλους καταφέρνουν να εξασφαλίζουν οι αθλήτριες, με τελευταίο παράδειγμα αυτό της Ναόμι Γκίρμα που αποκτήθηκε από την Τσέλσι σπάζοντας το φράγμα του ενός εκατομμυρίου ευρώ!